دردهاي مربوط به رشد يک علت شايع درد پا در کودکان به شمار ميروند. اين دردها در واقع کسالتهاي عضلاني هستند که در ناحيه باسن، پشت زانوها، يا ماهيچه‌ها بروز ميکنند. ديگر علل درد پا در کودکان که ممکن است موارد جديتر باشند شامل ارتريت ايديوپاتيک کودکان (JIA)، لوپوس، بيماري ليم، و لوسمي است.
دردهاي رشد چيست؟
تحقيق عنوانگر اين موضوع است که بيش از 30 درصد بچههاي سن مدرسه دچار درد عضلاني اسکلتي مزمن ميشوند. در ميان حدود نيمي از اين کودکان درد مزبور ناشي از درد رشد است.
دردهاي رشد اغلب مواقع در ميان کودکان دوره پيشمدرسهاي و سالهاي پيش از نوجواني بروز ميکنند و به طور معمول در طول سالهاي نوجواني از بين ميروند. اين دردها بي‌ضررند و نشانهاي از اختلالي جدي به شمار نميروند.
دردهاي رشد به طور معمول در ران و عضلات ماهيچه ساق پا يا پشت زانوها بروز ميکنند، اما گاهي وقتها اين دردها در بازوها نيز ظاهر ميشوند. کودکان دچار اين انواع درد سالهاي اوليه زندگي ممکن است کرامپها يا کسالتهايي را تجربه کنند که طيفي از خفيف تا شديد را شامل ميشوند.
مشخصات دردهاي رشد شامل موارد زير است:
- اين دردها هنگام عصر يا شب بروز کرده و به طور معمول هنگام صبح از بين ميروند
- اين دردها آنقدر شديد هستند که باعث بيدار شدن بچه از خواب شوند
- اين دردها به طور معمول هر دو پا، و نه يکي از آنها، را درگير ميکنند
- اين دردها به شکل متناوب يا در چندين شب متوالي بروز ميکنند
- اين دردها اغلب با سردرد يا درد شکم همراه هستند
مردم عادت به آن دارد که به دردهاي رشد به عنوان نتيج? رشد استخوانها در طول بزنگاه‌هاي رشد فکر کنند. در هر حال، پزشکان ديگر به چنين موردي اعتقاد ندارد زيرا هيچ شواهدي در اين مورد وجود ندارد که رشد سبب بروز درد ميشود.
دردهاي رشد ممکن است به سادگي کسالتهايي ناشي از دويدن، پريدن و بالا و پايين رفتن کودکان در هنگام بازيهاي طول روز باشند.
دردهاي رشد در عين حال ممکن است به عوامل ديگري مثل خستگي مفرط، سندرم پاي بيقرار، تحمل اندک در مورد درد يا حتي کمبود ويتامين D مرتبط باشند.
چگونه درد رشد را تخفيف دهيم؟
هيچ درمان ويژهاي براي دردهاي رشد وجود ندارد. در هر حال، مداوهاي خانگي فهرست شده در زير ميتوانند به فروکش درد بچه و آرامش او کمک کنند:
- حمام آب گرم. حمام کردن در آب گرم به ويژه پس از رفتن به بستر خواب، ميتواند کسالت و درد را کاهش داده و باعث تقويت خواب شود.
- ماساژ دادن. ماساژ ملايم يا مالش دادن ناحيه آسيب ديده ميتواند در کودک احساس بهتري ايجاد کند. صرف در آغوش کشيدن يا در بغل گرفتن بچه نيز در اين مورد ميتواند مفيد باشد.
- حرکات کششي. حرکات کششي ملايم در مورد ماهيچههاي ساق پا و ران در طول روز ميتواند باعث فروکش علايم يا پيشگيري از بروز آنها شود. در هر حال انجام حرکات کششي ممکن است براي کودکان خردسال عملي چالش‌برانگيز باشد. مردم در مورد تمرينات ورزشي قابل استفاده بايد با پزشک م کنند.
- گرمادرماني. مردم ميتوانند استفاده از کيسه آب گرم يا حوله گرم را بر روي ناحيه آسيب ديده امتحان کنند. قبل از انجام اين کار بايد از عدم داغ بودن وسايل مطمئن شد و نيز پوست بچه را در برابر سوختگي محافظت کرد. از اين موارد نبايد در طول خواب بچه استفاده شود.
- داروهاي ضد درد. داروهاي ضد درد غير نسخهاي مثل استامينوفن يا ايبوپروفن ميتوانند کسالت و درد را بر مبنايي گهگاهي تسکين دهند. مردم بايد از دادن آسپيرين به کودکان خودداري کنند. پزشکان براي کودکان آسپيرين تجويز نميکنند زيرا مصرف آسپيرين در کودکان با يک بيماري نادر اما جدي به نام سندرم ري مرتبط شده است.
ديگر علل درد مفصل در کودکان
دردهاي مفصل در کودکان در برخي از مواقع ميتواند نشانهاي از يک اختلال زيربنايي جديتر شامل موارد زير باشد:
ارتريت ايديوپاتيک نوجواني
اگر کودکي مکرراً از درد مفصل شاکي باشد، آنگاه ميتوان ارتريت ايديوپاتيک نوجواني يا JIA را به عنوان يک علت در مد نظر قرار داد.
JIA ميتواند باعث ايجاد درد و ورم در يک مفصل يا تعدادي از مفاصل شود. خلاف دردهاي رشد، JIA در عين حال ميتواند به قواي حرکتي يا توانايي جسماني کودک نيز تأثير منفي بگذارد.
چند نوع مختلف JIA وجود دارد و علايم آنها ممکن است متفاوت باشد، بنابراين اين احتمال وجود دارد که تشخيص مشکل براي پزشک با دشواري مواجه گردد. در هر حال، تشخيص و درمان زودرس امري حياتي است زيرا JIA ميتواند بر رشد استخوان تأثير منفي گذاشته و عوارض پايدار ايجاد کند.
لوپوس
لوپوس اريتماتوس سيستميک (SLE) يا لوپوس، يک اختلال خودايمني است که ميتواند تقريباً به هر دستگاهي در بدن تأثير منفي بگذارد. لوپوس در کودکان خردسال بسيار ناشايع است اما در سنين نوجواني به ويژه در جنس زن شيوع قابل توجهي دارد.
لوپوس باعث بروز علايم مختلفي شامل موارد زير ميشود:
- خستگي که حتي پس از استراحت نيز ادامه مييابد
- درد، ورم، يا خشکي مفاصل
- راشهاي پوستي اغلب روي بيني يا در اطراف آن
- تب
- ريزش مو
لوپوس يک بيماري مزمن است و علايم آن ممکن است به شدتهاي مختلفي بروز کنند. در هر حال، تشخيص و درمان زودهنگام ميتواند باعث بهبود علايم شود.
بيماري ليم
ات موسوم به کنه ميتوانند باعث ايجاد يک عفونت باکتريايي به نام بيماري ليم شوند. کنهها حامل يک باکتري به نام بوريلا بورگدورفري هستند که در هنگامي که کنهها مردم را گاز ميگيرند به آنان منتقل ميشوند. اين کنهها گرايش به زندگي در محيط چمنزار و جنگلي در بخش‌هاي خاص و تغذيه از حيواناتي مثل موش و گوزن دارند.
علايم بيماري ليم شامل موارد زير است:
- بروز يک راش مدور در اطراف محل گزش کنه که گاهي از اوقات به عنوان راش ورزاو شناخته ميشود
- خستگي مفرط
- تب يا لرز
- درد مفصل يا عضله
- فلج صورت
هر کسي که در ناحي? بروز بيماري ليم زندگي يا در آنجا گذران وقت ميکند امکان دارد که به اين عفونت آلوده شود، اما کودکاني که زمان درازي را به بازي در فضاي باز ميپردازند در معرض بيشترين ريسک قرار دارند.
براي پيشگيري از بيماري ليم، کودکان بايد شلوار و پيراهن بلند بپوشند. والدين يا مراقبان بچه نيز بايد پس از پايان بازي کودک در فضاي بيرون بدن وي را براي نشانه‌هاي گاز گرفتن کنه بررسي کنند.
پس از گاز گرفته شدن توسط کنه، ممکن است بروز راش تا سه هفته طول بکشد. درد مفصل گاهي از اوقات ممکن است اولين و تنها نشانه بيماري مزبور در کودکان باشد.
براي پيشگيري از عوارض شديد تشخيص و درمان زودهنگام بيماري ليم امري حياتي است. هر کسي که ظن به آن دارد که يک کنه عفوني شده کودک وي را گزيده است بايد در اولين فرصت ممکن بچه را به پزشک برساند.
لوسمي
لوسمي (لوکمي) يک نوع سرطان خون است که در مغز استخوان آغاز ميشود. لوسمي شايعترين نوع سرطان در کودکان است. لوسمي ميتواند در کنار ساير علايم سبب ايجاد درد مفصل و استخوان در کودکان شود.
علايم و شدت آنها متفاوتند و بسته به نوع لوسمي ميتوانند شامل موارد زير باشند:
- آنمي
- به آساني دچار خونريزي يا کبودي شدن
- عفونتها و تبهاي بازگشت کننده يا مداوم
- درد ناحيه شکم
- ورم گره‌هاي لنفاوي
- دشواري تنفسي
گزينههاي درماني و دورنما به نوع لوسمي تشخيص داده شده در کودک بستگي دارد.
چه هنگامي به دکتر مراجعه کنيم؟
دردهاي رشد يک علت شايع درد پا در کودکان هستند و به طور معمولاً با بالا رفتن سن کودک ناپديد ميشوند. در هر حال، اگر درد پا ادامه پيدا کند، تشديد يابد يا غير معمول باشد، بايد به دکتر مراجعه شود.
در عين حال اگر درد مفصل در کنار هر يک از علايم زير بروز کند مراجعه به پزشک ضروري است:
- بروز ورم، سرخي يا افتادگي در مفاصل
- آسيبديدگي اخير
- لنگ زدن بچه يا دشوار بودن راه رفتن
- تب
- کاهش وزن
- راش
- فقدان اشتها
- خستگي مفرط يا ضعف
پزشک کودک را مورد معاينه باليني قرار ميدهد و در صورت نياز براي يافتن علت زيربنايي از تستهاي تشخيصي استفاده ميکند.
پيام همراه
والدين و مراقبان کودکان مکرراً در صورت مواجهه با بروز درد در پاها و مفاصل کودک دچار نگراني ميشوند. تقريباً يک سوم کودکان سن مدرسه ممکن است با اين نوع دردها مواجه شوند که به طور معمول خود به خود از بين ميروند و ممکن است اين دردها ارتباط نزديکي يا ورزش و بازيهاي سالم دوران کودکي داشته باشند.
اگر دردهاي مزبور با هر علامت ديگري همراه شوند يا والدين و مراقبان بچه از اين بابت نگران باشند بايد براي بررسي بيشتر کودک را به دکتر ارجاع داد زيرا برخي دردها ممکن است نشان دهند? يک اختلال پزشکي بوده و نياز به مداخلات پزشکي داشته باشند.
درباره این سایت