سالم زيست

 نارگيل، يکي از ميوه هايي است که کمتر مصرف مي شود اما اين ميوه داراي مواد معدني فوق العاده اي است که برتر از هر قرص و ويتاميني در بدن عمل مي کند.

نارگيل، يکي از خوراکي هاي محبوب در کشورهايي مانند تايلند، سريلانکا، هند، جزاير آفريقا يا کارائيب به شمار مي رود. در اين مناطق از شير نارگيل براي طبخ غذا يا آماده کردن نوشيدني مختلف استفاده مي شود.

شير نارگيل ارزش غذاي بالايي داشته و سرشار از ويتامين، املاح معدني، آمينو اسيد، کربوهيدرات، آنتي اکسيدان، آنزيم و ساير ريز مغذي هاي مفيد براي بدن است.

اين نوشيدني به دليل دارا بودن آهن، فسفر و الکتروليت پتاسيم مي تواند در کاهش خستگي بدن بسيار موثر باشد. شير نارگيل را منبع غني از منگنز، مس، سلنيوم و روي دانسته اند.

مبتلايان به سنگ کليه، شير نارگيل بخورند
نتايج به دست آمده از يک تحقيق نشان مي‌دهد استفاده از شيرنارگيل براي دفع سنگ کليه مفيد است. در شير نارگيل که با رسيدن ميوه کاهش مي‌يابد، آنزيم‌ها و اسيد آمينه‌هاي مختلفي وجود دارد.

گوشت سفيد ميوه نارگيل از نظر طب قديم ايران گرم و خشک و شير آن کمي گرم و مرطوب است.

آب نارگيل به دليل داشتن املاح و مواد معدني مهم شامل پتاسيم و منيزيم، خطر تشکيل سنگ کليه را کاهش مي‌دهد. به همين دليل پزشکان به افرادي که کليه‌هاي سنگ‌ساز دارند توصيه مي‌کنند تا براي کوچک کردن سنگ‌هاي کليه و دفع راحت آن‌ها از اين نوشيدني استفاده کنند. 

نوشيدن روزانه آب نارگيل گردش خون را تقويت مي‌کند

 
آب نارگيل؛ مفيد براي پوست
 آب نارگيل به ويژه براي پوست‌هاي چرب مفيد است. از آنجا که حاوي سيتوکينين‌ها است، روند پيري پوست را تنظيم مي‌کند و کاربرد منظم آن به همراه آب ليمو بر روي پوست ميدان انعطاف پذيري پوست را افزايش داده و از سفت شدن آن جلوگيري مي‌کند.

نوشيدن روزانه آب نارگيل گردش خون را تقويت مي‌کند که حاصل آن افزايش شفافيت پوست و از بين بردن نشانه‌هاي خستگي و استرس است.

 آب نارگيل همچنين به ترميم زخم‌ها کمک مي‌کند. زخم‌ها را با آب نارگيل شست و شو دهيد و بگذاريد تا روي پوست شما به تدريج خشک شود. اين کار را سه تا چهار بار در روز انجام دهيد و سپس با آب سرد محل زخم را بشوييد.

علاوه بر اين‌ها، اگر آب نارگيل را با آب داخل وان براي حمام کردن ترکيب کنيد، مانع از بروز عفونت‌هاي قارچي به ويژه در فصل زمستان مي‌شود.

همچنين با ترکيب آب نارگيل با صابون يا لوسيون بدن مي‌توانيد پوست را دائماً مرطوب نگه داشته و در تمام روز از تشعشعات در امان نگه داريد. نتايج درمان پوست با آب نارگيل برخلاف ساير روش‌ها به سرعت بروز مي‌کند.

فوايد آب نارگيل براي ن باردار
1- ضد يبوست
يبوست يکي از مشکلات شايع در دوران بارداري است. اين وضعيت مي تواند به دليل افزايش سطح پروژسترون در بدن و در نتيجه مصرف مکمل هاي آهن رخ دهد.

فيبر موجود در آب نارگيل براي برطرف کردن يبوست کارساز است. در واقع، فيبر مدفوع را حجيم کرده و باعث تخليه و تميز شدن روده ها و دستگاه گوارش مي شود.

علاوه بر اين، روغن نارگيل به عنوان يک مسهل طبيعي و متعادل عمل کرده و حرکات روده شما را منظم مي کند.

2- نگهداشتن سطح انرژي
ن باردار بايد در اين دوران انرژي خود را در سطح مطلوبي نگه دارند؛ براي اين منظور، آب نارگيل مي تواند گزينه مناسبي باشد. آب نارگيل يک نوشيدني سبک و طبيعي با محتواي الکتروليتي غني است که انرژي بدن را در سطح مطلوبي نگه مي دارد.

اين نوشيدني همچنين با افزايش سطح سوخت و ساز، کمک مي کند تا انرژي در بدن ذخيره شود.

علاوه بر اين، آب نارگيل غده تيروئيد را تحريک کرده و عملکرد آن را بهتر مي کند. مقدار متعادل قند، پروتئين و سديم موجود در آن سطح مايع بدن را در حد مطلوب نگه داشته و بدين ترتيب، با خستگي و سستي مبارزه مي کند.

آب نارگيل سرشار از ريزمغذي‌هاي ضروري براي بدن است

 
3- تامين منيزيم و کلسيم
درحالي که منيزيم باعث آرامش ماهيچه ها مي شود، ماده ديگر موجود در آب نارگيل يعني کلسيم، آنها را تحريک مي کند.

بنابراين، مصرف اين مواد مغذي جلوي انقباض رحم را مي گيرد. در ضمن، منيزيم موجود در اين نوشيدني باعث تقويت استخوان ها و دندان مي شوند.

خواص فوق العاده نارگيل
* آب نارگيل (مايع داخل ميوه نارگيل) يکي از نوشيدني‌هاي مغذي، نشاط آور و انرژي‌زاي طبيعي با ارزش غذايي بالا است.

* اين نوشيدني براي رفع عطش در روزهاي گرم تابستان بسيار مفيد است. در فصل تابستان بدن انسان به دليل تعريق زياد، مقدار قابل توجهي آب از دست مي‌دهد و آب نارگيل به دليل دارا بودن «الکتروليت پتاسيم» و تأمين ترکيب الکتروليتي در مايعات بدن، نوشيدني سودمندي براي رفع تشنگي است.

* آب نارگيل همچنين به کاهش وزن کمک مي‌کند، احساس گرسنگي را کاهش مي‌دهد و فرد پس از نوشيدن آن، احساس سيري مي‌کند.

* اين نوشيدني همچنين تأثير مفيد در کنترل ميزان قند خون دارد و از اين جهت انتخاب مناسبي براي افراد ديابتي است.

* آب نارگيل سرشار از ريزمغذي‌هاي ضروري براي بدن همچون ويتامين ب کمپلکس، آمينواسيدها، آنزيم‌ها و ويتامين C است.

* شير نارگيل نشانه‌هاي بسياري از بيماري‌ها از جمله گلودرد و زخم معده را تسکين مي‌دهد.

چه چيزي يادگيري کودکان را کم کرده است؟
بر اساس اين پژوهش افزايش سطح سموم پيرتروئيد ناشي از ه کش‌ها و آفت کش ها در ادرار کودکان با کاهش قابل توجهي در قابليت عملکرد شناختي آنها بخصوص در توانايي کلامي و حافظه آنان ارتباط دارد.

سموم پيرتروئيد شامل خانواده‌اي از ه‌کشها هستند که کاربرد گسترده‎‌اي دارند: از قبيل کشاورزي، دامپزشکي و محصولات خانگي مانند شامپوهاي ضد شپش و پشه‌کشها. نحوه عملکرد آنها به اين گونه است که انتقال‌دهنده‌هاي عصبي را در ات مسدود کرده و منجر به فلج آنها مي‌شوند. اين محصولات به دليل اثر بخشي و ايمني نسبي که براي انسان‌ها و داران دارند، جايگزين محصولات قديمي‌تر و خطرناک‌تر مانند ارگانوکلرين‌ها، ارگانوفسفات‌ها و کاربامات شده‌اند.

پيرتروئيد براي کودکان خطر بيشتري نسبت به بزرگسالان دارد. از آنجا که کودکان معمولا از شامپوي ضد شپش استفاده مي‌کنند، تماس بيشتري با گرد و غبار روي سطح زمين که منبع آلاينده‌هاست دارند و از سوي ديگر به طور مرتب دست خود را به دهانشان مي‌برند،  اين سموم عمدتا از طريق دستگاه گوارش و پوست آنها جذب مي‌شود. سپس به سرعت در کبد متابوليزه شده و در 48 ساعت متابوليتهاي تشکيل دهنده آن از طريق ادرار دفع مي‌شود.

با توجه به اين عوامل و نوع عملکرد پيرتروئيدها، پژوهشگران اين فرضيه را مطرح کردند که اين سموم روي سلسله اعصاب و رشد کودکان تاثير منفي دارد.

بارداري دوره مهمي از زندگي براي سلامت آينده کودک است. به همين دليل محققان گروه‌هاي مادر-کودک را که در سالهاي 2002 و 2006 ايجاد شده بود و در آن 3500 جفت مادر و کودک مورد پايش قرار گرفته بودند بررسي کردند. اين گروهها به طور همزمان تاثير پيرتروئيدها را بر کودک در دوران جنيني و دوران کودکي مورد بررسي قرار داده بودند.

در مجموع 287 زن به طور تصادفي از اين گروهها انتخاب و موافقت کردند که در سالروز ششمين سال تولد کودک خود در اين مطالعه شرکت کنند. به اين منظور دو روانشناس براي بازديد به منازل اين افراد فرستاده شدند، که يکي از آنها عملکرد عصبي کودک را با استفاده از مقياس WISC  ( مقياس مربوط به شاخص کلامي درک مطلب و شاخص حافظه ) ارزيابي و ديگري محيط خانوادگي و محرکهايي را که احتمالا بر تحول فکري کودک نقش داشته‌اند بررسي مي‌کردند. نمونه ادرار کودکان و نمونه گرد و غبار محيط خانه نيز جمع‌آوري شد.

ضعف عملکرد شناختي کودک
در اين مطالعه براي تخمين تاثير پيرتروئيدها، سطح 5 متابوليت موجود در نمونه ادرار مادر در دوران بارداري و در نمونه ادرار کودک در شش سالگي اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد که افزايش سطح تنها دو متابوليت از 5 متابوليت موجود در ادرار کودکان با کاهش قابل توجه توانايي عملکرد شناختي کودک ارتباط داشت و ارتباط خاصي بين سه متابوليت ديگر و عملکرد کودک يافت نشد.

پيامدهاي کاهش قابليت شناختي کودکان براي توانايي يادگيري و رشد اجتماعي آنها يک نقص براي فرد و جامعه محسوب مي‌شود. محققان در اين مطالعه بر آن هستند تا علل آن را شناسايي کرده و اقدامات پيشگيرانه‌اي را صورت دهند. البته براي اين کار هنوز به مطالعات بيشتري نياز است.

دردهاي مربوط به رشد يک علت شايع درد پا در کودکان به شمار مي‏‌روند. اين دردها در واقع کسالت‎هاي عضلاني هستند که در ناحيه باسن، پشت زانوها، يا ماهيچه‌ها بروز مي‎کنند. ديگر علل درد پا در کودکان که ممکن است موارد جدي‎تر باشند شامل ارتريت ايديوپاتيک کودکان (JIA)، لوپوس، بيماري ليم، و لوسمي است.

دردهاي رشد چيست؟
تحقيق عنوانگر اين موضوع است که بيش از 30 درصد بچه‎هاي سن مدرسه دچار درد عضلاني اسکلتي مزمن مي‎شوند. در ميان حدود نيمي از اين کودکان درد مزبور ناشي از درد رشد است.

دردهاي رشد اغلب مواقع در ميان کودکان دوره پيش‌مدرسه‎اي و سال‎هاي پيش از نوجواني بروز مي‎کنند و به طور معمول در طول سال‎هاي نوجواني از بين مي‎روند. اين دردها بي‌ضررند و نشانه‎اي از اختلالي جدي به شمار نمي‎روند.

دردهاي رشد به طور معمول در ران و عضلات ماهيچه ساق پا يا پشت زانوها بروز مي‎کنند، اما گاهي وقت‎ها اين دردها در بازوها نيز ظاهر مي‎شوند. کودکان دچار اين انواع درد سال‎هاي اوليه زندگي ممکن است کرامپ‎ها يا کسالت‎هايي را تجربه کنند که طيفي از خفيف تا شديد را شامل مي‎شوند.

مشخصات دردهاي رشد شامل موارد زير است:
- اين دردها هنگام عصر يا شب بروز کرده و به طور معمول هنگام صبح از بين مي‎روند
- اين دردها آنقدر شديد هستند که باعث بيدار شدن بچه از خواب شوند
- اين دردها به طور معمول هر دو پا، و نه يکي از آنها، را درگير مي‎کنند
- اين دردها به شکل متناوب يا در چندين شب متوالي بروز مي‎کنند
- اين دردها اغلب با سردرد يا درد شکم همراه هستند

مردم عادت به آن دارد که به دردهاي رشد به عنوان نتيج? رشد استخوان‎ها در طول بزنگاه‌هاي رشد فکر کنند. در هر حال، پزشکان ديگر به چنين موردي اعتقاد ندارد زيرا هيچ شواهدي در اين مورد وجود ندارد که رشد سبب بروز درد مي‎شود.

دردهاي رشد ممکن است به سادگي کسالت‎هايي ناشي از دويدن، پريدن و بالا و پايين رفتن کودکان در هنگام بازي‎هاي طول روز باشند.

دردهاي رشد در عين حال ممکن است به عوامل ديگري مثل خستگي مفرط، سندرم پاي بي‎قرار، تحمل اندک در مورد درد يا حتي کمبود ويتامين D مرتبط باشند.

 
چگونه درد رشد را تخفيف دهيم؟
هيچ درمان ويژه‎اي براي دردهاي رشد وجود ندارد. در هر حال، مداوهاي خانگي فهرست شده در زير مي‎توانند به فروکش درد بچه و آرامش او کمک کنند:

- حمام آب گرم. حمام کردن در آب گرم به ويژه پس از رفتن به بستر خواب، مي‎تواند کسالت و درد را کاهش داده و باعث تقويت خواب شود.

- ماساژ دادن. ماساژ ملايم يا مالش دادن ناحيه آسيب ديده مي‎تواند در کودک احساس بهتري ايجاد کند. صرف در آغوش کشيدن يا در بغل گرفتن بچه نيز در اين مورد مي‎تواند مفيد باشد.

- حرکات کششي. حرکات کششي ملايم در مورد ماهيچه‎هاي ساق پا و ران در طول روز مي‏تواند باعث فروکش علايم يا پيشگيري از بروز آنها شود. در هر حال انجام حرکات کششي ممکن است براي کودکان خردسال عملي چالش‌برانگيز باشد. مردم در مورد تمرينات ورزشي قابل استفاده بايد با پزشک م کنند.

- گرمادرماني. مردم مي‎توانند استفاده از کيسه آب گرم يا حوله گرم را بر روي ناحيه آسيب ديده امتحان کنند. قبل از انجام اين کار بايد از عدم داغ بودن وسايل مطمئن شد و نيز پوست بچه را در برابر سوختگي محافظت کرد. از اين موارد نبايد در طول خواب بچه استفاده شود.

- داروهاي ضد درد. داروهاي ضد درد غير نسخه‎اي مثل استامينوفن يا ايبوپروفن مي‏توانند کسالت و درد را بر مبنايي گهگاهي تسکين دهند. مردم بايد از دادن آسپيرين به کودکان خودداري کنند. پزشکان براي کودکان آسپيرين تجويز نمي‎کنند زيرا مصرف آسپيرين در کودکان با يک بيماري نادر اما جدي به نام سندرم ري مرتبط شده است.

ديگر علل درد مفصل در کودکان
دردهاي مفصل در کودکان در برخي از مواقع مي‎تواند نشانه‎اي از يک اختلال زيربنايي جدي‎تر شامل موارد زير باشد:

ارتريت ايديوپاتيک نوجواني
اگر کودکي مکرراً از درد مفصل شاکي باشد، آنگاه مي‎توان ارتريت ايديوپاتيک نوجواني يا JIA را به عنوان يک علت در مد نظر قرار داد.

JIA مي‎تواند باعث ايجاد درد و ورم در يک مفصل يا تعدادي از مفاصل شود. خلاف دردهاي رشد، JIA در عين حال مي‎تواند به قواي حرکتي يا توانايي جسماني کودک نيز تأثير منفي بگذارد.

چند نوع مختلف JIA وجود دارد و علايم آنها ممکن است متفاوت باشد، بنابراين اين احتمال وجود دارد که تشخيص مشکل براي پزشک با دشواري مواجه گردد. در هر حال، تشخيص و درمان زودرس امري حياتي است زيرا JIA مي‎تواند بر رشد استخوان تأثير منفي گذاشته و عوارض پايدار ايجاد کند.

لوپوس
لوپوس اريتماتوس سيستميک (SLE) يا لوپوس، يک اختلال خودايمني است که مي‎تواند تقريباً به هر دستگاهي در بدن تأثير منفي بگذارد. لوپوس در کودکان خردسال بسيار ناشايع است اما در سنين نوجواني به ويژه در جنس زن شيوع قابل توجهي دارد.

لوپوس باعث بروز علايم مختلفي شامل موارد زير مي‎شود:
- خستگي که حتي پس از استراحت نيز ادامه مي‎يابد
- درد، ورم، يا خشکي مفاصل
- راش‎هاي پوستي اغلب روي بيني يا در اطراف آن
- تب
- ريزش مو

لوپوس يک بيماري مزمن است و علايم آن ممکن است به شدت‎هاي مختلفي بروز کنند. در هر حال، تشخيص و درمان زودهنگام مي‎تواند باعث بهبود علايم شود.

بيماري ليم
ات موسوم به کنه مي‎توانند باعث ايجاد يک عفونت باکتريايي به نام بيماري ليم شوند. کنه‏‌ها حامل يک باکتري به نام بوريلا بورگدورفري هستند که در هنگامي که کنه‎ها مردم را گاز مي‎گيرند به آنان منتقل مي‎شوند. اين کنه‎ها گرايش به زندگي در محيط چمنزار و جنگلي در بخش‌هاي خاص و تغذيه از حيواناتي مثل موش و گوزن دارند.

علايم بيماري ليم شامل موارد زير است:
- بروز يک راش مدور در اطراف محل گزش کنه که گاهي از اوقات به عنوان راش ورزاو شناخته مي‎شود
- خستگي مفرط
- تب يا لرز
- درد مفصل يا عضله
- فلج صورت

هر کسي که در ناحي? بروز بيماري ليم زندگي يا در آنجا گذران وقت مي‎کند امکان دارد که به اين عفونت آلوده شود، اما کودکاني که زمان درازي را به بازي در فضاي باز مي‎پردازند در معرض بيشترين ريسک قرار دارند.

براي پيشگيري از بيماري ليم، کودکان بايد شلوار و پيراهن بلند بپوشند. والدين يا مراقبان بچه نيز بايد پس از پايان بازي کودک در فضاي بيرون بدن وي را براي نشانه‌هاي گاز گرفتن کنه بررسي کنند.

پس از گاز گرفته شدن توسط کنه، ممکن است بروز راش تا سه هفته طول بکشد. درد مفصل گاهي از اوقات ممکن است اولين و تنها نشانه بيماري مزبور در کودکان باشد.

براي پيشگيري از عوارض شديد تشخيص و درمان زودهنگام بيماري ليم امري حياتي است. هر کسي که ظن به آن دارد که يک کنه عفوني شده کودک وي را گزيده است بايد در اولين فرصت ممکن بچه را به پزشک برساند.

لوسمي
لوسمي (لوکمي) يک نوع سرطان خون است که در مغز استخوان آغاز مي‎شود. لوسمي شايع‎ترين نوع سرطان در کودکان است. لوسمي مي‎تواند در کنار ساير علايم سبب ايجاد درد مفصل و استخوان در کودکان شود.

علايم و شدت آنها متفاوتند و بسته به نوع لوسمي مي‎توانند شامل موارد زير باشند:
- آنمي
- به آساني دچار خونريزي يا کبودي شدن
- عفونت‎ها و تب‎هاي بازگشت کننده يا مداوم
- درد ناحيه شکم
- ورم گره‌هاي لنفاوي
- دشواري تنفسي
گزينه‎هاي درماني و دورنما به نوع لوسمي تشخيص داده شده در کودک بستگي دارد.

 
چه هنگامي به دکتر مراجعه کنيم؟
دردهاي رشد يک علت شايع درد پا در کودکان هستند و به طور معمولاً با بالا رفتن سن کودک ناپديد مي‎شوند. در هر حال، اگر درد پا ادامه پيدا کند، تشديد يابد يا غير معمول باشد، بايد به دکتر مراجعه شود.

در عين حال اگر درد مفصل در کنار هر يک از علايم زير بروز کند مراجعه به پزشک ضروري است:
- بروز ورم، سرخي يا افتادگي در مفاصل
- آسيب‎ديدگي اخير
- لنگ زدن بچه يا دشوار بودن راه رفتن
- تب
- کاهش وزن
- راش
- فقدان اشتها
- خستگي مفرط يا ضعف
پزشک کودک را مورد معاينه باليني قرار مي‎دهد و در صورت نياز براي يافتن علت زيربنايي از تست‎هاي تشخيصي استفاده مي‎کند.

پيام همراه
والدين و مراقبان کودکان مکرراً در صورت مواجهه با بروز درد در پاها و مفاصل کودک دچار نگراني مي‎شوند. تقريباً يک سوم کودکان سن مدرسه ممکن است با اين نوع دردها مواجه شوند که به طور معمول خود به خود از بين مي‎روند و ممکن است اين دردها ارتباط نزديکي يا ورزش و بازي‎هاي سالم دوران کودکي داشته باشند.

اگر دردهاي مزبور با هر علامت ديگري همراه شوند يا والدين و مراقبان بچه از اين بابت نگران باشند بايد براي بررسي بيشتر کودک را به دکتر ارجاع داد زيرا برخي دردها ممکن است نشان دهند? يک اختلال پزشکي بوده و نياز به مداخلات پزشکي داشته باشند.

هورمون مردانه تستوسترون همواره يکي از موضوعات جذاب براي ورزشکاران بوده است تا براي ساعت ها به بحث در مورد آن بپردازند و از محاسن و يا عوارض آن بگويند. حتي تحقيقات علمي و دانشگاهي صورت گرفته نيز در برخي موارد با يکديگر تناقض دارند و به همين دليل محققين به طور دائمي در حال انجام تحقيقات جديدتري بر روي اين هورمون بوده و  سعي ميکنند که جنبه هاي جديدي از اين هورمون را مورد بررسي قرار دهند.

يکي از تحقيقات نسبتا جديدي که بر روي اين هورمون انجام شده است به هر دو جنبه خوب و بد اين هورمون پرداخته است و به نتايج بسيار جالبي دست يافته است.

اين تحقيق در سال 2011 و در امريکا و توسط جمعي از اساتيد دانشگاه ايالتي پنسيلوانيا انجام شده است. در اين تحقيق، از بيش از 4300 مرد در بازه سني 32 تا 44 سال نمونه گيري بزاق دهان صورت گرفته است و سطح تستوسترون آنها اندازه گيري شده است.

اين تحقيق از طرفي اثبات مي کند که سطح بالاي هورمون تستوسترون، خطر فشار خون بالا و حمله قلبي را کاهش مي دهد و همچنين باعث تقويت سيستم ايمني بدن و کاهش چربي دور شکم مي شود.

از طرف ديگر اين تحقيق به شکل عجيبي نشان مي دهد که مردان با سطح تستوسترون بالا تمايل بيشتري به دخانيات و الکل دارند و حتي بيشتر از ديگران خود را درگير فعاليت هاي بدني خطرناک مي کنند.

بررسي هاي صورت گرفته نشان داده است که خطر ابتلا به فشار خون در مرداني که بيشترين سطح تستوسترون را داشته اند، 45% کمتر  است. همچنين، احتمال حمله قلبي در اين مردان به ميزان 72% کمتر است. نکته جالب اينجاست که اين مردان 8% کمتر به سرماخوردگي دچار مي شوند.

از طرف ديگر، مرداني که سطح تستوسترون بالايي دارند، 25% بيشتر دچار آسيب هاي فيزيکي شده اند و 32% بيشتر از ديگران به مصرف بيش از اندازه الکل پرداخته اند. نکته جالب اما اين است که در اين افراد احتمال مصرف دخانيات 151% (درست خوانده ايد، صد و پنجاه و يک درصد!) بيشتر از ديگران است.

نتايج اين تحقيق به نوعي به تاييد مزاياي سطح بالاي تستوسترون مي پردازد ولي در خصوص معايب سطح بالاي تيتوسترون نتيجه گيري کاملي صورت نگرفته است.

سئوالي که در اينجا مطرح مي شود اين است که آيا سطح بالاي تستوسترون باعث اين رفتارهاي پرخطر مي شود و يا اينکه اينگونه رفتارهاي پرخطر باعث افزايش سطح تستوسترون مي شوند. به نظر مي رسد که براي پاسخ به اين سئوال نياز به تحقيقات بسيار بيشتري باشد.